Giữa không gian núi non hùng vĩ, thanh tịnh của vùng đất Côn Sơn – Kiếp Bạc, có một công trình tưởng như nhỏ bé nhưng lại mang trong mình ý nghĩa văn hóa – tâm linh sâu sắc. Đó chính là Giếng Ngọc, nơi được người dân và du khách coi là “mắt rồng” thiêng liêng trong thế đất phong thủy của khu di tích. Hãy cùng Nhà Kendrick điểm qua những câu chuyện thú vị và khám phá vẻ đẹp kỳ bí của giếng nước mang tên “Ngọc” này!
1. Giếng Ngọc – Nguồn nước linh thiêng giữa lòng di tích
Giếng Ngọc nằm trong khuôn viên chùa Côn Sơn, thuộc phường Cộng Hòa, thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương. Từ lâu, nơi đây được xem là “long nhãn” (mắt rồng) trong địa thế phong thủy của núi Côn Sơn. Tương truyền, dòng nước trong vắt của giếng bắt nguồn từ lòng núi, chảy ra quanh năm không cạn, dù vào mùa hè oi bức hay mùa khô hạn kéo dài.
Tên gọi Giếng Ngọc xuất phát từ màu nước xanh biếc như ngọc, trong vắt đến mức có thể nhìn rõ từng viên đá, từng chiếc lá rơi dưới đáy. Người xưa tin rằng nước từ giếng có thể gột rửa phiền muộn, thanh lọc tâm hồn và mang lại may mắn cho người chiêm bái.
2. Gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi
Giếng Ngọc không chỉ là một di tích thiên nhiên mà còn là nơi in đậm dấu ấn của Nguyễn Trãi – danh nhân văn hóa thế giới, nhà chính trị, nhà thơ kiệt xuất của dân tộc. Sau khi cáo quan, ông chọn Côn Sơn làm nơi tu dưỡng và sáng tác, sống ẩn dật giữa núi rừng.
Theo truyền thuyết, chính Nguyễn Trãi đã phát hiện ra giếng và dùng nước từ đây để pha trà, rửa bút, tụng kinh, làm thơ. Dòng nước mát lành từ giếng được ông xem là nguồn nuôi dưỡng tinh thần, giúp thanh lọc tâm trí và thăng hoa tư tưởng. Nhiều tác phẩm nổi tiếng như “Côn Sơn ca” cũng được cho là ra đời từ những ngày tháng thanh tịnh bên cạnh giếng thiêng này.
3. Kiến trúc độc đáo và không gian yên bình
Giếng Ngọc có hình bán nguyệt, được kè đá tự nhiên chắc chắn, tạo cảm giác gần gũi, mộc mạc. Xung quanh giếng là những tán cây cổ thụ rợp bóng, không khí mát mẻ, thanh tịnh quanh năm. Phía trên là chùa Côn Sơn cổ kính, phía xa là rừng thông xanh rì, tạo nên bức tranh phong cảnh hài hòa giữa con người – thiên nhiên – tâm linh.
Một lối nhỏ lát đá dẫn xuống giếng, nơi khách hành hương thường dừng chân để rửa tay, rửa mặt hoặc múc một ngụm nước với niềm tin thanh tẩy những điều u ám, cầu mong sự bình an.
4. Giá trị văn hóa – tâm linh độc đáo
Không chỉ đơn thuần là một nguồn nước tự nhiên, Giếng Ngọc còn mang giá trị tâm linh sâu sắc. Người dân trong vùng tin rằng nước giếng có linh khí đất trời, giúp chữa bệnh, mang lại tài lộc và xua tan tà khí. Chính vì vậy, mỗi dịp lễ hội Côn Sơn – Kiếp Bạc, hàng nghìn Phật tử và du khách thập phương đều tìm đến giếng để xin nước, mang về trưng trong nhà như một biểu tượng may mắn và thanh tịnh.
Ngoài ra, giếng còn là nơi tổ chức nhiều nghi lễ trong các dịp đặc biệt như lễ rước nước, lễ dâng hương tưởng niệm Nguyễn Trãi, các hoạt động tín ngưỡng gắn liền với dòng thiền Trúc Lâm.
5. Hướng dẫn tham quan và lưu ý
Vị trí: Chùa Côn Sơn, phường Cộng Hòa, thành phố Chí Linh, tỉnh Hải Dương
Cách đi: Từ Hà Nội, di chuyển theo QL5 hoặc cao tốc Hà Nội – Hải Phòng đến Hải Dương, sau đó rẽ theo hướng Chí Linh (khoảng 70–80km).
Thời điểm lý tưởng: Tháng Giêng (lễ hội mùa xuân) và tháng Tám âm lịch (lễ hội mùa thu), khi diễn ra các hoạt động tâm linh lớn tại khu di tích.
Lưu ý: Khi lấy nước từ giếng, nên giữ gìn vệ sinh, không xả rác, không chen lấn, và tuân theo chỉ dẫn của ban quản lý di tích.
Giếng Ngọc không chỉ là một phần của cảnh quan Côn Sơn – Kiếp Bạc mà còn là biểu tượng của sự trong sáng, cao quý và thiêng liêng trong đời sống tâm linh người Việt. Dù chỉ là một công trình nhỏ, nhưng giá trị văn hóa, lịch sử và tinh thần mà giếng mang lại là vô cùng to lớn. Nếu có dịp đặt chân đến Hải Dương, hãy ghé thăm Giếng Ngọc – nơi mà mỗi giọt nước đều chất chứa tinh hoa đất trời và hồn cốt của dân tộc.